Kalaallit Nunaat tak nazywa się Grenlandia po grenlandzku. Pięknie. Uczyłam się tego w szkole, ale jakoś nigdy na dobre nie zakorzenił się w mojej głowie fakt, że Grenladia, podobnie jak Wyspy Owcze, należą do Danii. I to, że Grenlandczycy wcale nie kochają Duńczyków. Bo nie mają za co – ale to już zupełnie inna historia.
Smilla kocha lód i wie o nim wszystko. Za to nienawidzi morza. „Jednym z powodów, dla których kocham lód, jest to, że pokrywa wodę, czyni ja stałą, pewną, przejezdną i przewidywalną” – mówi. Urodzona na Grenlandii córka łowczyni i duńskiego lekarza, swoje serce i duszę zostawiła właśnie tam. Jednak śmierć matki brutalnie przerwała jej wzrastanie wśród lodu i śniegu. Ojciec, aby zapełnić kimś pustkę w sercu po odejściu swojej największej miłości, zabiera Smillę do Kopenhagi. To ją łamie, a jej serce skuwa wiecznym lodem. Nigdy nie odnajduje się na duńskiej ziemi, z dala od największej wyspy świata, wciąż nazywa się luksusową Grenlandką. Nigdy też nie wybacza ojcu wyrwania jej z miejsca, które kocha najbardziej na świecie. Piekielnie inteligentna, wyjątkowo cyniczna, nie potrafi podarować cząstki siebie nikomu. Oprócz Esajasa. To od niego zaczyna się ta powieść, a właściwie od jego śmierci. W nim Smilla widzi to, co zostawiła w grenlandzkich wspomnieniach – dnie spędzane z matką, wielką, niezależną kobietą, proste czynności, mroźną krainę zamkniętą w duszy na zawsze. I to właśnie dla tego małego, samotnego chłopca, postanawia odbyć swą podróż przez miasto, morze i lód, aby odkryć prawdę o jego upadku z dachu.
„Smilla w labiryntach śniegu” Hoega to świetna powieść kryminalna. Wątek kryminalny jest doskonale poprowadzony, a mimo tego, że akcja nie jest dynamiczna, to napięcie podczas czytania sięga niemal zenitu. Wszytko oczywiście przyprószone śniegiem, o którego różnego rodzajach opowiada nam mimochodem Smilla. Śnieg i lód nie są tutaj czymś statycznym, są również bohaterami, szczególnie lód, jego siła i opór, który stawia człowiekowi, jest mocno zaakcentowany na stronach powieści. Przyznaję, że nigdy nie myślałam, że z taką fascynacją będę czytała o śniegu i lodzie. A jednak. Peter Hoeg wspaniale pisze. Język i maestria opisów powodowała u mnie niemal fizyczną przyjemność obcowania z książką. Właściwie już po pierwszych stronach poczułam mrowienie w skórze i zagłębiłam się jeszcze bardziej w fotel. Tak, wtedy już przeczuwałam, że to jedna z tych książek, o których będę długo myślała. Wszystko w niej jest przemyślane, a każde słowo precyzyjne. Niczym krok stawiany na kruchym lodzie. Książka pozwoliła mi odkryć przynajmniej cząstkę duszy Eskimosa, jego sposób widzenia świata przez pryzmat śniegu, lodu i rytmu natury.
Tak świetna historia musiała zostać oczywiście sfilmowana. I została. Sceny z „Białego labiryntu” z Julia Ormond i Gabrielem Byrnem czasami miałam przed oczami podczas czytania książki, ale mam dziwne uczucie, że filmu nie obejrzałam do końca lub oglądałam go w kawałkach. To dobrze, bo nie chciałabym, aby cokolwiek zepsuło mi przyjemność czytania „Smilli w labiryntach śniegu”, która zupełnie niespodziewanie wspięła się na szczyt moich ulubionych powieści kryminalnych.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz